2027: Tsakanin Hadakar ’Yan Adawa Da Shugaba Tinubu; Wa Zai Kai Labari?

Daga Musa Muhammad

A ranar 2 ga Yulin 2025, wasu jiga-jigan ’yan hamayya a Nijeriya suka sanar da dun}ulewarsu a jam’iyyar ADC domin yin ha]aka a }alubalantar }udirin shugaba Bola Tinubu na tazarce a 2027.

Akwai masu ganin cewa wannan ha]akar, babu abin da za ta yi da zai hana Tinubu zarcewa a 2027 muddin yana raye, kuma ya yi niyyar yin takarar. Suna masu kawo hujja da irin gogewar Tinubu a siyasa da kuma sanin makircin da cikinta.

Wasu kuma suna da ra’ayin cewa duba da irin jiga-jigan ’yan siyasar da suka yi dafifi a tawagar hamayyar nan, lallai babu abin da zai hana su kayar da Tinubu a 2027, domin kusan duk gaggan da ke cikin wannan tafiya ta ha]akar nan, masana ne da }warewa a harkokin siyasa.

’Yan siyasar, }ar}ashin jagorancin Sanata David Mark, sun ha]a da tsohon mataimakin shugaban Nijeriya, Atiku Abubakar da tsohon ]an takarar shugaban }asa na jam’iyyar Labour, Peter Obi da Rotimi Amaechi da Rauf Argebesola da a farko har da Nasiru El-Rufai da dai sauran jiga-jigan ’yan siyasa daga Kudu da Arewacin }asar.

Irin wannan ha]aka ce dai a shekarar 2015 ta bai wa tsohon shugaban Nijeriya Muhammadu Buhari damar jagorancin }asar, sakamakon }alubalantar shugaban lokacin mai neman tazarce, Goodluck Ebele Jonathan a }ar}ashin jam’iyyar APC.

Hakan ne ya sa ’yan Nijeriya ke tambayar ko akwai bambanci tsakanin jam’iyyun ha]akar guda biyu.

Kasancewar jam’iyyun hamayya a Nijeriya sun ta yin zargin jam’iyya mai mulki ta APC da kitsa da rura wutar rikici a cikinsu domin ka da su samu kwanciyar hankalin da za su }alubalance ta, ya sa ’yan hamayya su fito da wani salo na kawar da hankalin wa]anda suke zargi da }o}arin yi musu }afar ungulu.

Da farko dai ‘yan hamayyar da dama sun koma jam’iyyar SDP, inda aka yi tunanin can za su koma, kafin daga bisani suka kafa jam’iyya mai suna ADA, wadda suka nemi Hukumar za~e mai zaman kanta (INEC) ta yi musu rijista.

To, amma }asa da makonni biyu da mi}a bu}atar neman rijistar sai kawai aka ji sun bayyana dun}ulewarsu a jam’iyyar ADC, wadda masana ke ganin sun shammaci jam’iyya mai mulki.

Kazalika, tun a farkon wannan shekara ne ’yan mahayyar suka fara tunanin kafa wata ha]aka, domin cimma wannan }udiri nasu da suka sanya a gaba.

Har ila yau, }awancen ha]akar na }unshe ne da jiga-jigan ’yan hamayya a fagen siyasar wannan }asa da suka fito daga ~angarorin }asar nan daban-daban, daga kuma mabambantan addinai.

Wannan ne ma dalilin da ya sa wasu ke ganin ha]akar za ta iya yin }arfi }warai da gaske, kasancewar ta samu wakilci a sassa daban-daban na wannan }asa.

Dalili kuwa shi ne, ’yan siyasa ne da a baya suka samu damar ri}e manya-mnyan mu}amai, sannan kuma har zuwa yanzu yana da tasiri a fagen siyasar }asar yadda ya kamata.

Manya-manyan jiga-jigan da ake gani a cikin wannan sabuwar tafiya ta ha]akar jam’iyyar sun ha]a da:

Jagoran adawa a }asar, wanda a baya ya sha yin takarar shugabancin }asa. Sannan kuma ko a shekarar 2023 shi ne ya zo na biyu bayan da ya samu }uri’a kusan miliyan bakwai.

Alhaji Atiku Abubakar, wanda a yanzu ]an jam’iyyar ADC ne; ya kasance guda kuma jigo a siyasar Nijeriya, tun lokacin da ya zama mataimakin shugaban }asa, Cif Olusegun Obasanjo a shekarar 1999 zuwa 2007.

Tsohon mataimakin shugaban }asar, wanda ya fito daga jihar Adamawa da ke Arewa maso gabashin Nijeriya, Bafulatani ne da ake yi wa kallon ]aya daga cikin masu matu}ar tasiri a fagen siyasar Nijeriya.

Atiku, na daga cikin fitattun mutanen da suka }ulla wannan ha]aka da ta haifar da jam’iyyar APC a shekarar 2014, da ta yi nasarar }wace mulki daga hannun jam’iyyar PDP a 2015.

Kafin kafa }wa}}waran ha]aka a ADC, Atiku ya sanar da ficewarsa daga jam’iyyar PDP.

Rotimi Amaechi, shi ma guda ne cikin tsofaffin hannu a ~angaren siyasar wannan }asa, domin kuwa ya kasance tsohon Gwamnan jihar Ribas mai arzi}in mai fetur da ke yankin Kudu maso kudancin wannan }asa daga 2007 zuwa 2015.

Haka nan, bayan kammala wa’adinsa a matsayin Gwamnan jihar Ribas ]in, tsohon shugaban Nijeriya, Muhammadu Buhari ya na]a shi Ministan Sufuri na tsawon shekara takwas daga 2015 zuwa 2023.

Har ila yau, a shekarar 2022 ya bayyana anisarya ta tsayawa takarar shugaban }asa a za~en 2023, to amma kuma sai ya sha kaye a hannun Tinubu a za~en fitar da gwani.

A wata hira da ya yi da BBC a baya-bayan nan, tsohon Ministan ya ce; a shirye yake domin shiga duk wata ha]akar da za ta kawar da gwamnatin Tinubu a halin yanzu.

A gefe guda kuma, Rauf Aregbesola ya ta~a ri}e mu}amin Gwamnan jihar Osun da ke Kudu maso yammacin Nijeriya, har na tsawon wa’adi biyu daga 2010 zuwa 2018.

A shekarar 2019, tsohon shugaban Nijeriya, Muhammadu Buhari ya na]a shi, mu}amin Ministan harkokin cikin gida, mu}amin da ya ri}e har 2023.

Aregbesola Bayerabe ne da ya fito daga yankin Kudu maso yammacin Nijeriya.

A farkon shekarar nan ne, Rauf Aregbesola ya bayyana ficewarsa daga jam’iyyar ta APC.

Tsohon jami’in soji, wanda ya ta~a zama Gwamnan Mulkin Soji na jihar Neja daga 1984 zuwa 1986, Dabid Mark; ]an asalin jihar Benuwai ne.

Kazalika, ya ri}e mu}amin Ministan Sadarwa; kafin ya zama ]an Majalisar Dattawa mai wakiltar Benuwai ta Kudu a cikin jihar ta Benuwai.

Har ila yau, shi ne Shugaban Majalisar Dattawa mafi jimawa a mu}amin, bayan jagorantar majalisar na tsawon wa’adi biyu, wato shekara takwas daga 2007 zuwa 2015.

Sannan, ya kasance ]an asalin }abilar Idoma daga yankin Arewa ta Tsakiyar Nijeriya, shi ma yana cikin wannan ha]akar jam’iyyar adawa dumu-dumu.

To amma fa ba a nan gizo ke sa}ar ba, domin kuwa masu fashin ba}i a Nijeriya na ta tattauna batun da ke jan hankali a siyasar }asar na bayanai da ke nuna babbar jam’iyyar adawa ta PDP na lalla~a tsohon shugaban }asar, Goodluck Jonathan domin ba shi tikitin takarar shugaban }asa a za~en 2027.

Jonathan ya ja baya a harkokin siyasa tun da ya fa]i za~e a 2015, kuma jam’iyyar PDP ta tabbatar da cewa tana tattaunawa da shi domin ya yi mata takarar shugaban }asa don }alubalanar shugaba Bola Tinubu a za~e mai zuwa.

Wasu masana na ganin cewa wannan mataki ne na gurgunta tafiyar ha]akar wasu manyan ’yan adawar }asar kamar jam’iyyar ha]akar ADC.

Idan har Jonathan ya amince zai yi takarar kuma ‘yan jam’iyyar suka ba shi ba tare da hamayya ba sannan aka gwama shi da mataimaki daga arewacin }asar, to hakan alamu ne cewa za a yi karan-batta a za~en 2027.

Kuma idan har Goodluck ya yi takara kamar ya sake fesa rai ne ga jam’iyyar PDP wadda ga dukkan alamu ta yi dogon su ma. Haka nan kuma ina ganin takarar Goodluck Jonathan za ta zamo cikas ga masu yun}urin yin ha]aka saboda har zuwa yanzu sune suke tunanin cewa za su zama tunga ta adawa.

Akwai kuma wasu rahotannin na daban da ke cewa wasu jagororin jama’iyyar hamayyar ta PDP suna ta ganawa da tsohon Gwamnan jihar Kano, Sanata Rabi’u Musa Kwankwaso, domin zawarcin shi zuwa jama’iyyar, don ya yi takarar tare da Jonathan a matsayin mataimaki.

Ko ’Yan Nijeriya Za Su Yi Maraba Da Jonathan?

Tun a lokacin mulkin tsohon shugaban Nijeriya, marigayi Muhammadu Buhari, ’yan Nijeriya da dama har ma da ’yan arewacin }asar musamman matasa ke ta yin kiraye-kiraye a kafafen sada zumunta cewa a ‘dawo musu da Jonathan ]insu’, sakamakon tsananin rayuwa da ’yan Nijeriyar suka shiga a lokacin.

Mutane da dama na yi wa Goodluck Jonathan kallon mai tausayi idan aka kwatanta shi da sauran shugabannin da suka biyo bayansa.

Wani abu da ya }ara wa tsohon shugaban farin jini a tsakanin ’yan Nijeriya shi ne halin dattako da ya nuna kasancewarsa shugaban Nijeriya na farko da ke mulki wanda ya amince da shan kaye, sannan kuma ya mi}a mulki cikin sau}i.

Ana ganin babban dalilin da ya sa PDP take son fito da Jonathan a PDP domin }alubalantar shugaba Tinubu shi ne kasancewarsa daga kudancin Nijeriya, yankin da shi ne zai fito da shugaban }asa na gaba bisa tsarin kar~a-kar~a.

Wani }arin batun kuma da ka iya ba shi damar kama zukatunsu kasancewarsa wa’adi ]aya zai yi tunda ya yi a baya, kuma abin da hakan ke nufi shi ne idan ya kammala zai mi}a mulki ga Arewacin yankin.

PDP Ta Garga]i Mambobinta Kan Goyon Bayan Tinubu A 2027:

Babbar jam’iyyar hamayya ta PDP a Nijeriya ta garga]i mambobinta da ke nuna goyon bayan sake za~en Shugaba Tinubu na APC a 2027.

Cikin wata sanarwa da Sakataren ya]a labaran jam’iyyar Hon. Debo Ologunagba ya fitar, PDP ta bayyana hakan da ta ce wasu mambobinta na yi a matsayin yi mata zagon-}asa.

“’Abin ta}aici ne abin da wasu mambobinmu ke yi a kafafen ya]a labarai, inda maganganunsu da ayyukansu ke nuna goyon baya ko yin wani abu da bai wa ]an takarar APC nasara a za~en 2027,” a cewar sanarwar.

PDP ta ce hakan ya sa~a wa dokokin da suka kafa jam’iyyar, kuma barazana ce ga ci gaba da wanzuwar jam’iyyar.

Jam’iyyar ta kuma ce hakan zai kawo tarin matsalolin da za su haifar da rarrabuwar kawuna a cikinta, wanda kuma cewar ta idan ba a magance su ba za su janyo wa jam’iyyar rashin nasara a za~ukan da ke tafe.

Kan haka ne PDP ta yi garga]in sanya takunkumai masu tsauri ga mambobinta da aka kama da wannan laifi.

Yanzu haka dai Nyesom Wike – wanda babban jigo ne a jam’iyyar ta PDP – na cikin }unshin ministocin Shugaba Tinubu na APC.

A ~angaren Shugaba Tinubu kuwa, yayin da ake ganin kamar ya fi mayar da hankalin kan za~en 2027, ganin irin shirin da ’yan adawa ke yi, mai ba shi shawara na musamman kan harkokin ya]a labarai Sunday Dare, ya ce shugaban bai damu da babban za~e mai zuwa ba, ya mayar da hankali wajen }o}arin kawo wa ’yan Nijeriya ci gaba.

{ungiyoyin Arewa sama da 1,000 sun mara wa Tinubu baya:

{ungiyoyin Arewa sama da 1,000 sun gana a Babban Birnin Tarayya Abuja domin yanke wanda za su mara wa baya tsakanin Atiku Abubakar, Bola Tinubu da sauran ’yan takara a 2027.

{ungiyoyin }ar}ashin jagorancin gamayyar }ungiyoyin ’yan Arewa daga jihohi 19 da Abuja (NPC) sun yi nazari kan ci gaban da Gwamnatin Shugaba Tinubu ta kawo.

Bayan kammala nazari, gamayyar }ungiyoyin sun bayyana goyon baya ga Shugaba Tinubu da Mataimakinsa Kashim Shettima domin su yi tazarce a 2027.

Shugaban NPC na }asa, Usman Abdullahi, ya ce tun da Nijeriya ta samu ’yanci shekaru 65 da suka gabata, ba a ta~a samun gwamnati irin ta Bola Tinubu ba.

Ya ayyana gwamnatin Tinubu-Shettima a matsayin “jagoranci mafi aminci” da aka samu a tarihin Nijeriya.

Usman ya yaba wa gwamnatin Tinubu bisa abin da ya kira, “farkon ci gaban siyasa da zamantakewa” wanda ya inganta Arewacin Nijeriya.

Shugaban NPC ya jaddada irin canjin da gwamnatin ta kawo wajen magance matsalolin da suka da]e suna damun yankin Arewa, wanda suka ha]a da koma baya wajen gina ababen more rayuwa.

“An da]e ana ya]a bayanai wa]anda ko ka]an ba su kama }afar asalin halin da ake ciki a yankin Arewa ba, tun daga Bauchi zuwa Zamfara, daga Taraba zuwa Sakkawato.

“Amma, cikin }asa da shekaru biyu, Tinubu da Shettima sun kawo haske, suna aiwatar da manufofi masu kyau wa]anda suka ]aga kimar Arewa a matsayin ginshi}i a }asar Nijeriya.

“A karon farko, ’yan Arewa suna ri}e da manyan mu}amai a ~angaren tsaro, kasuwanci, harkar man fetur, da ilimi, sune a gaba wajen gina sabuwar Nijeriya,” in ji Usman Abdullahi.

NPC ta yi kira ga gwamnoni, ’yan majalisa, sarakuna, da matasa da su ya]a manufar “sabunta fatan farfa]o da Arewa”, tare da goyon bayan sake za~en Tinubu-Shettima a 2027 domin tabbatar da ci gaban Nijeriya.

Ganin irin yadda shugaba Tinubu ya ri}e ’yan Arewacin Nijeriya, masana ke ganin cewa zai yi matu}ar wahala ha]akar ’yan adawa nan ta yi galaba a kansa a babban za~e na 2027.